Ο θρύλος του πλοίου - φάντασμα που
βρισκόταν υπό τη διοίκηση ενός "ιπτάμενου Ολλανδού" ξεκινά τον 17ο αιώνα, χωρίς όμως να υπάρχει πάνω σ' αυτό πλήρης συμφωνία απόψεων. Σύμφωνα με το μύθο ο Ιπτάμενος Ολλανδός είναι ένα πλοίο φάντασμα που είναι καταδικασμένο να πλέει στη θάλασσα για πάντα. Συνήθως οι ναυτικοί που το συναντάνε λένε ότι είναι καλυμμένο με ένα θαμπό φως. Οι ναυτικοί που επιβαίνουν στο πλοίο προσπαθούν να μεταφέρουν μηνύματα σε ανθρώπους που είναι από χρόνια νεκροί. Θεωρείται δε κακό σημάδι για ένα πλοίο να συναντάει τον Ιπτάμενο Ολλανδό.
Οι εκδοχές του μύθου
1. Σύμφωνα με μια διαδεδομένη άποψη, το αφεντικό του πλοίου -ο Ολλανδός - είναι ένας καπετάνιος με το όνομα Bernard Fokke , ο οποίος ζει στο Άμστερνταμ γύρω στο 1650. Οι θυμοί και οι πομπές του είναι γνωστοί σε όλους τους ναυτικούς, και το πλοίο του είναι εκ μακρόν το πιο γρήγορο απ' όλα. Μπορεί να κάνει την απόσταση Άμστερνταμ - Μπατάβια (Ολλανδία-Ιάβα) σε τρεις μόλις μήνες, εκπληκτικό κατόρθωμα για την εποχή, κατόρθωμα ακατόρθωτο αν -σύμφωνα με πολλούς- δεν επέμβει ο ίδιος ο Διάβολος. Έτσι, όταν το πλοίο του εξαφανίζεται μια μέρα στη θάλασσα, γεννιέται ένας θρύλος που το θέλει να διασχίζει στους αιώνες τις θάλασσες, καταραμένο γιατί διέπραξε συμφωνία με το Διάβολο.
2. Σύμφωνα με κάποια άλλη εκδοχή, ο καπετάνιος του καταραμένου πλοίου λεγόταν Van der Staten και τιμωρήθηκε να περιπλανιέται αιωνίως στις θάλασσες γιατί σάλπαρε για τα ανοιχτά μια Μεγάλη Παρασκευή.
3. Πάντως, ο πιο διαδεδομένος θρύλος είναι εκείνος που μας μιλά για έναν καπετάνιο με το όνομα Van der Decken. Με το πλοίο του κατευθύνεται από την Ολλανδία προς τις ανατολικές Ινδίες, όταν πέφτει σε μια βίαιη καταιγίδα στα ανοιχτά του ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Υπερβολικά σίγουρος στο ταλέντο που έχει να οδηγεί τα πλοία και παρά τις προτροπές του πληρώματος, ο Van der Decken προκαλεί με υπεροψία τον Παντοδύναμο να βυθίσει το πλοίο αν είναι ικανός. Το πλοίο τη γλιτώνει, αλλά ο καπετάνιος, για τιμωρία που βλαστήμησε τον Παντοδύναμο, καταδικάζεται από Εκείνον να περιφέρεται αιωνίως στις θάλασσες...
Οι θρυλικές εμφανίσεις του πλοίου
1. Ο δούκας, δεκατριών χρονών τότε, ταξίδευε ως σημαιοφόρος της Royal Navy με το πλοίο Bacchante, το οποίο πραγματοποιούσε το γύρο του Κόσμου. Τη νύχτα της 11ης Ιουλίου 1881, το πλοίο βρισκόταν στα ανοιχτά των αυστραλιανών ακτών. Ένα αμυδρό φως εμφανίζεται από το πουθενά στο σκοτάδι, 200 περίπου μέτρα από το πλοίο, και μαζί μ' αυτό ξεπροβάλλει ανά πλοίο περιτριγυρισμένο από μια τρομακτική κοκκινωπή αύρα, και "κόβει" το δρόμο στο πλοίο της Royal Navy. Τα κατάρτια του πλοίου - φάντασμα διακρίνονται πεντακάθαρα κάτω από αυτό το παράξενο φωσφορούχο φως. 2. Το 1887, το πλήρωμα του αμερικάνικου πλοίου Orion, κατευθυνόμενο από το Σαν Φρανσίσκο στην Κίνα, παρατηρεί στα ανοιχτά μπροστά του ένα παλιό τρικάταρτο ιστιοφόρο που φωτίζεται από ένα παράξενο άσπρο φως. Για μια στιγμή το ιστιοφόρο πλησιάζει για να εξαφανιστεί ξαφνικά τη στιγμή που οι ακτίνες του φεγγαριού σκεπάζονται από σύννεφα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το ότι τα πανιά του είναι ορθάνοιχτα, τη στιγμή μάλιστα που φυσά ένας πολύ βίαιος άνεμος. Τα έργα που αντλούν την έμπνευσή τους από το μύθο Με πολλές ακόμα εκδοχές να διεκδικούν τη πατρότητα του μύθου, ο Ιπτάμενος Ολλανδός έφτασε να ακούγεται και στις μέρες μας και να αποτελεί πηγή έμπνευσης για χιλιάδες ιστορίες, βιβλία αλλά και ταινίες. Αλλά και στη ρομαντική εποχή ο θρύλος αυτός φαίνεται να επηρρέασε πολλούς συγγραφείς και ποιητές. Αναφέρω ενδεικτικά τη μπαλάντα του Ρομαντικού ποιητή Samuel Taylor Coleridge, "The Rime of the Ancient Mariner" στην οποία παρατηρούμε πολλά κοινά μοτίβα με το θρύλο. Όπως και στο μύθο, το πλοίο φάντασμα είναι καταδικασμένο να πλέει στις ανοικτές θάλασσες, ο καπετάνιος στη προσπάθειά του να σώσει το πλοίο και τους ναύτες του προσπαθεί να κάνει κάποιο συμβιβασμό με το Θάνατο κλπ... Ένα ακόμα κείμενο στο οποίο φαίνεται να υπάρχει η αναφορά στο θρύλο του Ιπτάμενου Ολλανδού, έρχεται αυτή τη φορά από την Αμερική, πάλι το 19ο αιώνα από έναν από τους πιο σημαντικούς γοτθικούς συγγραφείς, τον Edgar Allan Poe στο μυθιστόρημά του The Narrative of Arthur Gordon Pym. Σε κάποια στιγμή ο Arhtur Gordon Pym, ο πρωταγωνιστής, μάζι με κάποιους ελάχιστους ναυαγούς συναντάνε ένα πλοίο φάντασμα, ένα πλοίο του οποίου το πλήρωμα είναι νεκρό. Άλλη μια έμμεση αναφορά στο θρύλο γίνεται και στο Δράκουλα του Μπραμ Στοκερ όπου το πλήρωμα του "Demeter" φτάνει στο λιμάνι με τον νεκρό καπετάνιο να είναι δεμένος στο πλήρωμα και μια άγνωστη δύναμη να κουμαντάρει το πλοίο. 
Κάποιοι από το πλήρωμα τρέχουν στην πρύμνη για να δουν στα ανοιχτά το φαινόμενο που όμοιό του δεν έχουν ξαναδεί, αλλά το πλοίο εξαφανίζεται στο σκοτάδι το ίδιο μυστήρια όπως και εμφανίσθηκε. Ο δούκας του Γιορκ, όπως και δώδεκα άλλα μέλη του πληρώματος, παρατηρούν αποσβολωμένοι το θέαμα. Ο μελλοντικός βασιλιάς George V είναι πεπεισμένος πως μόλις είδε τον θρυλικό Ιπτάμενο Ολλανδό, παρά του ότι ο τύπος του πλοίου δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Τη ίδια νύχτα, λέγεται, ο ναύτης που αντελήφθη πρώτος το πλοίο - φάντασμα έπεσε από ένα κατάρτι και σκοτώθηκε. Μερικές εβδομάδες αργότερα, ο ναύαρχος του πλοίου πεθαίνει. Για κάποιους, τα δραματικά αυτά γεγονότα συνδέονται με την περίεργη εμφάνιση του πλοίου, την οποία κανείς ποτέ δεν μπόρεσε να εξηγήσει.
Όπως όμως είναι αναμενόμενο ο εν λόγω θρύλος δεν άφησε ασυγκίνητους ούτε τους δημιουργούς της μεγάλης οθόνης. Η πιο πρόσφατη αναφορά στο θρύλο που σίγουρα πολλοί θα θυμάστε γίνεται στη τριλογία της Disney, "Οι Πειρατές της Καραιβικής".
Η ιστορία πλανάται προφορικά για αιώνες μέχρι που ο γερμανός ποιητής Χάϊνριχ Χάϊνε, φτιάχνει στα 1830 μια γραπτή ιστορία. Εκεί, ο περιπλανώμενος ναυτικός ελευθερώνεται από την κατάρα μέσω της αγάπης μιας γυναίκας που δέχεται να πεθάνει για να του επιτρέψει να βρει την ειρήνη. Το πλοίο του με τα κόκκινα πανιά το καταπίνουν για πάντα τα κύματα του αρχιπελάγους.
Ο διάσημος γερμανός συνθέτης Ρίτσαρντ Βάγκνερ θα εμπνευστεί από το κείμενο του Χάϊνε και θα συνθέσει στα 1841 την ομώνυμη όπερά του
Αλλά και ...η ερμηνεία του φαινομένου...
Ένα ναυάγιο στο Ν. Πόλο υπερυψωμένο αρκετά μέτρα από την επιφάνεια χάρη στους πάγους είναι που η εικόνα του προβάλλεται στην ατμόσφαιρα εκατοντάδες μίλια μακριά με λίγη βοήθεια από το πολικό σέλας...
Tα υπόλοιπα είναι η γνωστή φαντασία των ναυτικών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου